Wojciech Tomkiewicz, syn Józefa Tomkiewicza i Anny zd. Topor, oraz Krystyna Gerlach, córka Wawrzyńca Gerlacha i Franciszki Leśniak, pobrali się przed 1885 rokiem. Krystyna pochodziła z Jasienicy, a Wojciech ze Starej Wsi. Obie rodziny posiadały ziemię i w dokumentach opisani są jako rolnicy. Ich potomkowie urodzeni w Starej Wsi koło Brzozowa to Jakub, Leon, Marianna, Anna, Stanisław i Andrzej. Rodzina występuje pod adresem Stara Wieś dom nr 245 (dom rodziców Wojciecha) i Stara Wieś dom nr 456.
Potomkowie Wojciecha i Krystyny
 |
| Akt zgonu Jakuba Tomkiewicza par. Stara Wieś 1890/31 str. 25 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
Najstarszy znany to Jakub Tomkiewicz urodzony ok. 1885 roku. Informacje o nim pochodzą z aktu zgonu z 28 lipca 1890 r. W chwili śmierci miał pięć lat, a jako przyczynę zgonu wpisano "morbili" czyli odrę - powszechną wówczas i groźną chorobę zakaźną wieku dziecięcego. Zdarzenie miało miejsce w Starej Wsi w domu nr 245. Chłopca pochowano po dwóch dniach.
 |
| Akt zgonu Leona Tomkiewicza par. Stara Wieś 1890/10 str. 23 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
W tym samym roku, ale dnia 6 marca zmarł na tyfus młodszy, dwuletni brat Jakuba, Leon, urodzony 25 lutego 1888 roku. Jego również pochowano w dwa dni po śmierci. Widać więc, że rok 1890 był wyjątkowo niepomyślny dla Wojciecha i Krystyny, choć nie odbiegał zbytnio od średniej dla całej parafii. Zmarło wówczas 56 osób, a z Tomkiewiczów jedynie Leon i Jakub.
 |
| Akt urodzenia Marianny Tomkiewicz par. Stara Wieś 1891/38 str. 33 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
 |
| Akt urodzenia Anny Tomkiewicz par. Stara Wieś 1893/76 str. 71 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
Po niej na świat przyszła Anna Tomkiewicz (19.12.1893 r.). Dziewczynka ta jest jedyną Anną Tomkiewicz urodzoną w Starej Wsi w latach 1890 - 1909. Także w pobliskim Brzozowie, Przysietnicy, Humniskach, Golcowej, Jasienicy Rosielnej, Jesionowie, Izdebkach, Jabłonicy Polskiej, Domaradzu, Komborni, Haczowie, Jaćmierzu, Wesołej, Hłudnie, Dydni, Lutczy, Krasnej, Czarnorzekach, Jabłonicy Ruskiej, Korczynie, Nozdrzu, ani w parafiach rzymsko, ani grekokatolickich nie ma innej Anny Tomkiewicz.
Wiemy że w Krakowie na cmentarzu Rakowickim w grobie kw. LXXXIV rz. 12 m. 11, leży Anna Trębacz zd. Tomkiewicz urodzona w Starej Wsi w 1893 roku. Wraz z nią pochowana jest jej synowa, Alicja Trębacz zd. Łodzińska (1929 - 1980) oraz matka synowej, Maria Łodzińska zd. Piotrowska (1898 - 1979). Z przekazów rodzinnych wiadomo, że ojciec Anny, Tomkiewicz poślubił Gerlachównę i że małżeństwo to odbyło się wbrew woli ojca panny młodej, który córkę wyrzucił z domu i pozbawił majątku. Tomkiewicz miał jednak swój grunt i zbytnio się tym nie przejął. Młodą żonę zabrał do siebie i razem gospodarzyli aż do jego śmierci. Zmarł młodo, więc całym majątkiem przez wiele lat zarządzała żona. Nie tylko zarządzała, ale również pracowała na nim, wykonując nawet typowo męskie zajęcia. Na starość wpadła w alkoholizm i zmarła na sutek zatrucia - po pomyleniu w nocy butelki alkoholu (którą ukrywała w różnych skrytkach w całym domu) z jakimś środkiem chemicznym do czyszczenia. Tyle wiadomo z rodzinnej opowieści.
Teoretycznie wszystko pasuje. W Starej Wsi i parafiach sąsiednich są tylko dwa małżeństwa kobiet z Gerlachów / Gierlachów z mężczyznami z Tomkiewiczów. Jan Tomkiewicz i Marianna Gerlach / Gierlach oraz Wojciech Tomkiewicz i Krystyna Gerlach. Obie kobiety są córkami Wawrzyńca Gerlacha i Franciszki z Leśniaków, mieszkających w Jasienicy (par. Jasienica Rosielna). Jan i Marianna pozostają w Jasienicy (na ich ślubie obecny jest ojciec, udzielający córce zgody na zawarcie małżeństwa). Natomiast ślub Wojciecha i Krystyny musiał się odbyć wcześniej, zapewne przed 1885 rokiem (urodzenie Jakuba Tomkiewicza), jednak wszystkie znane dzieci pary rodzą się u umierają w Starej Wsi, a więc Krystyna Gerlach opuściła rodzinną Jasienicę.
Niby wszystko pasuje, a jednak pojawiają się pewne rozbieżności. Pierwsza to dzień urodzenia. Nagrobek krakowski to 14 grudnia 1893, zaś w akcie urodzenie i chrzest to 19 grudnia 1893. Takie nieścisłości zdarzają się często. Jednak na akcie urodzenia Anny odnajdujemy późniejszy dopisek "cop. c. Leń Józef" i "+ 11.X.1943". Czy to oznacza, że Anna poślubiła Józefa Lenia i zmarła 11 października 1943 roku? Jeśli tak, oznacza to, że Anna pochowana w Krakowie 4 lutego 1952 roku to inna osoba niż Anna urodzona w Starej Wsi 19 grudnia 1893 roku. Tylko jak w takim razie wytłumaczyć brak właściwej Anny i to, że poza jednym dopiskiem właściwie wszystko się zgadza? Może to dopisek jest błędny. Powstał wszak dużo później niż sam akt. Póki co sprawa jest otwarta i bez przyjrzenia się bliżej krakowskim aktom Anny Trębacz zd. Tomkiewicz, pozostanie jedną z zagadek do wyjaśnienia.
 |
| Akt urodzenia Stanisława Tomkiewicza par. Stara Wieś 1896/60 str. 143 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
Tymczasem warto wrócić do pozostałych potomków Wojciecha i Krystyny Tomkiewiczów. Dnia 10 października 1896 roku na świat przychodzi Stanisław Tomkiewicz. Podobnie jak Anna i najmłodszy Andrzej, rodzi się w domu pod numerem 456. Jak pamiętamy, Marianna Tomkiewicz urodziła się w domu nr 465, jednak ta liczba występuje tylko w jej akcie urodzenia i więcej nie powtarza się, podczas gdy 456 występuje w trzech kolejnych aktach urodzeń. Niewykluczone więc, że w tym pierwszym zapisujący (lub sami mieszkańcy) przestawili kolejność cyfr. Może dlatego, że 1891 to był ich pierwszy rok pod nowym adresem, a za sobą, w krótkim czasie, mieli doświadczenia śmierci dwóch synów i narodzin córki. Po czymś takim człowiek może być nieco skołowany.
 |
| Akt urodzenia Andrzeja Tomkiewicza par. Stara Wieś 1899/72 str. 233 (źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl) |
Wspomniany wcześniej Andrzej Tomkiewicz, najmłodszy syn (28 listopada 1899 r.) jest nieco lepiej poznany dzięki dopiskom na akcie urodzenia, a ponadto w pamięci rodziny zachowała się informacja, że Anna Trębacz zd. Tomkiewicz miała brata Andrzeja, a ten troje dzieci, syna Jana, i dwie córki (jedną o imieniu Maria). Z dopisków na akcie urodzenia dowiadujemy się, że 26 października 1927 roku poślubił Marię zd. Jawor, a zmarł w Starej Wsi 21 lipca 1977 roku.
W kręgu krewnych i przyjaciół
Krąg towarzyski Wojciecha i jego żony nie wydaje się zbyt duży. Rodzicami chrzestnymi kolejnych dzieci jest zaledwie kilka tych samych osób. Wojciech i Igancy Macioś, Anna, żona Wojciecha Tomkiewicza, Marianna, żona Józefa Mazura i Marianna, żona Jana Tomkiewicza z Jasienicy.
Wojciechów Maciosów było w tym czasie w Starej Wsi dwóch. Pierwszy to ur. ok. 1862 zamieszkały w domu nr 360 syn Macieja Maciosa i Wiktorii Maź. Mąż Anny zd. Bargieł i ojciec Bronisławy, Anieli Marianny, Marianny, Anny, Bronisławy i Ludwika. Wśród chrzestnych jego dzieci znajdziemy również Mariannę Mazur, żonę Józefa. Drugi Wojciech, to syn Józefa Maciosa i Anny Piątek. Mieszkał w Starej Wsi pod numerem 87. Żona Wojciecha to Balbina Maź. Znane są też jego dzieci o imionach Jan, Stanisław i Marianna, które zmarły przed ukończeniem pierwszego roku życia. Natomiast Ignacy Macios to mąż Marianny Skarbek, urodzony ok. 1870 r. syn Józefa Maciosa i Anny Piątek, a więc brat Wojciecha. Mieszkał wraz z żoną i dziećmi: Stefanią, Władysławem, Zofią, Stanisławem i Weroniką w domu pod numerem 87, a więc wraz z rodziną brata. Balbina Macios zd. Maź, żona Władysława to jedna z chrzestnych dzieci Ignacego.
Rodzina Mazurów z domu nr 88, to także krewni Maciosów. Józef Mazur, syn Franciszka Mazura i Katarzyny Duplagi poślubił Mariannę z Maciosów, siostrę Wojciecha, córkę Macieja Maciosa i Wiktorii Maź. Ich dzieci to Ignacy, Stanisław, Zofia, Franciszek i Marianna. Ignacy i Zofia zmarli w niemowlęctwie, a ich imiona nadano kolejnym, urodzonym dzieciom, a więc razem było ich siedmioro. W kręgu kontaktów obu rodzin pozostawała też Marianna Bargieł zd. Maź, żona zmarłego w 1892 roku Michała Bargieła. Zajmowali sąsiedni dom nr 85.
Nie udało się na razie ustalić szczegółów na temat Anny, żony Wojciecha Tomkiewicza. Natomiast Marianna, żona Jana Tomkiewicza, to Marianna Gerlach, siostra Krystyny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz