poniedziałek, 3 lipca 2017

Dwory w Bejscach, Lubczy i Strzeszkowicach

Analizując miejsca urodzeń kolejnych dzieci Adama Kępy i Julii zd. Bularskiej, nie sposób pominąć, że były to zawsze miejscowości, w których znajdowały się dwory szlacheckie. Nic dziwnego, skoro Adam był ogrodnikiem, a w tamtych czasach ogrodnika zatrudniali albo właściciele dworów, albo administratorzy dóbr kościelnych. 

Dwór w Bejscach
(źródło fotografii: https://www.wrota-swietokrzyskie.pl)

Dwór w Bejscach powstał w 1802 roku na zlecenie ówczesnego właściciela majątku - Marcina Badeniego. Zaprojektował go znany architekt Jakub Kubicki (ur. 1758 r. w Warszawie – zm. 1833 r. w Wilkowie). Klasycystyczna budowla istnieje do dziś (obecnie mieści się tam Dom  Pomocy Społecznej) i jest jednym z piękniejszych dzieł Kubickiego, wartym obejrzenia nie tylko z powodu swojej urody, ale także ciekawych nawet dla współczesnych architektów rozwiązań konstrukcyjnych dzięki którym pałac wydaje się większy. Dwór otacza rozległy park - dzieło Augustyna Denizota (ur. 1836 r. w Villers-au-Bois - zm. 1910 r. w Poznaniu), Francuza szwajcarskiego pochodzenia będącego jednym z najwybitniejszych projektantów ogrodów działających na terenie ziem polskich. Denizot z zamiłowaniem uprawiał też sadownictwo, które stało się jego głównym zajęciem pod koniec życia. Wiemy, że Adam Kępa przebywał w Bejscach w 1888 r., kiedy to urodził się jego syn - Adam (również ogrodnik dworski).

Dwór w Lubczy
(źródło fotografii: www.polskaniezwykla.pl)  

Dwór w Lubczy istniał już w XVIII w., jednak po 1850 roku budynek zburzono, a na jego fundamentach wybudowano nową rezydencję. Właścicielem majątku i zleceniodawcą przebudowy dworu był Stefan Wielowieyski. Pałac służył powstańcom styczniowym jako szpital (za sprawą kolejnego właściciela - Adama Wielowieyskiego, zaangażowanego w działalność patriotyczną). W 1941 roku dwór dostał się w ręce Hitlerowców. Po wojnie nie wrócił do prawowitych właścicieli - upaństwowiono go i przeznaczono na potrzeby gminy (mieściła się w nim szkoła i Polski Związek Niewidomych). Przez lata popadał w ruinę. W 2013 roku podczas ogłoszonej przez gminę licytacji komorniczej zakupił go prywatny właściciel.  Budynek otacza wytyczony w XIX w. rozległy park (wpisany obok dworu do rejestru zabytków). Zapewne opiekował się nim przez jakiś czas Adam Kępa, który w Lubczy spędził co najmniej siedem lat życia (od 1900 do 1907 r.).

Dwór w Strzeszkowicach nie przetrwał do naszych czasów. Jedyną pozostałością po nim jest park z drugiej połowy XIX w., wpisany do rejestru zabytków. W Strzeszkowicach mieszkały córki Adama - Marianna i Teofila. Przypuszczam, że sam Adam również.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Satora

Nazwiska występujące w poniższym drzewie genealogicznym: Dubiel ; Krawczyk ; Oleś ; Pasek ; Satora ; Strojny ; Wojtasik 1. Józef Satora + M...